خير – ترجيحاً بايد با چاهك دمايي كاليبره گردند ولي در مواردي كه امكان باز كردن چاهك گرمائي وجود ندارد بايد توجه كنيد كه بخش قابل توجهي از خطا به چاهك دمايي بستگي دارد و نحوه تماس گرمائي حسگر دماسنج با چاهگ گرمائي.

جهت تنظيم ترازو شما به حداقل 2 عدد وزنه احتياج داريد تا از درستي تنظيم مطمئن شويد.
يك وزنه كه بسته به مدل ترازو و مشخصات، كه سازنده اعلام كرده تعيين مي گردد (جهت تنظيم) و وزنه دوم كه بايد حدود توزين روزمره باشد جهت كنترل كردن تنظيم انجام شده.
توجه نمائيد در صورتي كه بخواهيد با وزنه هاي خود تنظيم يا پايش انجام دهيد حتماً‌ وزنه ها بايد كاليبره شده باشند.

در صورتيكه سيستم كنترل دمائي چنين امكاني را داشته باشد مي توان حدود نوسانات را تغيير داد مثلاً‌ از ºC 2 ± ºC 30 به ºC 1 ± ºC 30 يا ºC 3 ± ºC 30 تغيير داد.

اصولاً كنترلگر محيط هاي دمائي در بهترين حالت در حد زينه مدنظر،‌ قابليت كنترل دارند. به عنوان مثال در صورتيكه كنترلگر يك محيط دمائي داراي زينه ºC 10 است يعني بصورت 00، 30،‌20، 10زينه بندي شده است از اين كنترلگر نمي توان انتظار دماي 10<‌ ± 25 يا 10<‌ ± 37 را داشت بدين معني كه نمي توان از اين محيط انتظار داشت كه دماي ºC37 با دامنه نوسان كمتر از ºC 10± را ايجاد و به خوبي كنترل كند البته ممكن است كه محيط هايي هم وجود داشته باشند كه بتوان از آنها در چنين مواردي جواب گرفت ولي لزوماً‌ در همة موارد چنين نخواهد بود.

اگر يك حسگر دما، مثلاً ترموكوپل Earthed Junction باشد به اين معني است كه پيوند گاه اندازه گيري آن با غلاف حسگر تماس مستقيم دارد. اين نوع حسگرها مزيت هاو ايرادهايي دارند. مزيت اين نوع حسگر اينست كه زمان پاسخ آن نسبت به نوع Insulated Junction كوتاه تر است، ايراد آن اينست كه اگر غلاف حسگر فلزي باشد اصولاً حسگر غير قابل اطميناني، در محيطهاي صنعتي، محسوب مي گردد زيرا از نظر اتصال الكتريكي قابل حفاظت نيست و به راحتي مي تواند در اثر اتصال الكتريكي يا نشت الكترو مغناطيسي دچار خطا گردد و به نمايشگر آسيب برساند. معمولاً اگرپس از سر هم كردن حسگر صنعتي با غلاف فلزي آشكار گردد كه حسگر Earthed Junction است نوعي ايراد محسوب مي شود لذا فقط حسگر Earthed Junction را با غلافهاي غيرفلزي مي سازند.

– پيش از استفاده از تراز بودن ترازو اطمينان حاصل نمائيد.
– وزنه هايي را كه جهت ترازوهاي دو كفه اي و باسكول ثابت و متحرك استفاده مي كنيد قبل از كاليبراسيون خود ترازو جهت كاليبراسيون به محل آزمايشگاه شركت لكسر ارسال نمائيد.
– اهرمها و لولاهاي ترازو به هيچ عنوان روغن كاري نشود.
– در مورد ترازو دوكفه اي صفر ترازو را با كفه و بدون كفه كنترل كنيد.
– در مورد باسكولهاي ثابت قبل از هر توزين صفر باسكول را كنترل كنيد. (در صورت صفر نبودن با پيچ تنظيم انتهاي شاهين مي توانيد اين كار را انجام دهيد.)
– از ضربه زدن به كفه و انداختن يا قراردادن ناگهاني جرم (به خصوص جرمهاي سنگين) به روي كفه خودداري كنيد (اين كار باعث تغيير شكل اهرمها در دراز مدت خواهد شد.)
– در صورتي كه در كارخانه يا محل كار خود از چند باسكول استفاده مي كنيد براي هر ترازو از سري وزنه اي كه به همراه خود ترازو كاليبره گرديده استفاده كنيد و از جابجا كردن وزنه هاي باسكولها با يكديگر جداً خودداري كنيد.
– به كمينه و بيشينه توزين هر باسكول توجه كنيد به دليل اينكه اوزان زير كمينه توزين داراي درستي مناسبي نخواهند بود و اوزان بيشتر از حد مجاز باعث خرابي اهرمها و در نتيجه خطاي ترازو خواهد گرديد.
– سعي كنيد توزين در وسط كفه ترازو انجام گيرد، چون دور شدن از مركز ترازو در اغلب ترازوها ايجاد خطايي به نام خطاي بار گذاري غير متمركز مي كند.
– اعداد را بصورت مستقيم و 90 درجه قرائت كنيد. (نسبت به شاهين)
– از وزنه ها در محل خاصي نگهداري شود كه هم وزنه ها زود از كاليبراسيون خارج نشود و هم امكان استفاده سريع از وزنه ها وجود داشته باشد.
– محل استفاده از ترازو لرزش نداشته باشد.

– پيش از شروع اندازه گيري ، ترازو حداقل نيمساعت روشن باشد.
– محل استقرار ترازو به اندازه كافي مستحكم و بدون لرزش باشد.
– پيش از استفاده از ترازو از تراز بودن آن اطمينان حاصل كنيد.
– از وزنه هاي كاليبره شده هر چند وقت يكبار براي چك كردن ترازو استفاده نماييد تا به موقع متوجه تغييرات احتمالي در اندازه گيري شويد.
– به كمينه و بيشينه توزين ترازو كه توسط سازنده و يا استاندارد خاص مشخص مي شود توجه بفرمائيد. در صورت اينكه اوزاني كه كمتر از مقدار كمينه توزين هستند اندازه گيري شود مقدار اندازه گيري شده درستي لازم را نخواهد داشت و اوزان بالاتر از بيشينه توزين باعث لتمه زدن به حسگر تشخيص دهنده وزن خواهد شد.
– توزين ترجيحاً در وسط كفه انجام شود، زيرا در اثر دور شدن جرم از وسط كفه خطاي بار گذاري غير متمركز ،در اندازه گيري ها وارد مي گردد.

– پيش از شروع اندازه گيري، ترازو حداقل نيمساعت روشن باشد.
– ميز محل استقرار ترازو به اندازه كافي سنگين و محكم باشد تا از انتقال لرزش به ترازو جلوگيري كند.
– پيش از استفاده از ترازو از تراز بودن آن اطمينان حاصل كنيد.
– پيش از استفاده از ترازو آنرا (بخصوص صفحه بارگيري) تميز كنيد و هنگام استفاده از آلوده و كثيف شدن ترازو جلوگيري نمائيد.
– به كمك وزنه كاليبره شده در دوره هاي مشخص بين دو كاليبراسيون ترازو را بازرسي نمائيد.
– ترازو را جابجا نكنيد، اينكار ممكن است باعث تغيير مشخصه هاي اندازه شناختي ترازو گردد.
– شرايط محيطي براي استفاده از ترازو را مطابق اعلام سازنده مهيا و كنترل نمائيد.
– به كمينه و بيشينه ميزان توزين توجه كنيد، در صورتي كه جرم اندازه گيري شده زير مقدار حداقل توزين باشد مقدار اندازه گيري شده داراي درستي خوبي نخواهد بود و جرم بالاتر از حد مجاز باعث خراب شدن حسگر تشخيص وزن خواهد شد.
– توزين ترجيحاً در وسط كفه انجام شود، زيرا در اثر دور شدن جرم از وسط كفه خطاي بار گذاري غير متمركز، در اندازه گيري ها وارد مي گردد.

در استاندارد˝ كمينه ظرفيت (Min) ˝ به اين صورت تعريف شده است: ˝ باري كه براي مقادير كمتر از آن، نتيجه توزين ممكن است خطاي نسبي بيش از حد پيدا كند. ˝
علاوه بر ˝كمينه ظرفيت˝ يادآوري ˝گستره توزين˝ نيز مفيد است: ˝گستره بين كمينه و بيشينه ظرفيت˝ با توجه به تعريفهايي كه استاندارد از ˝كمينه ظرفيت˝ و ˝گستره توزين˝ ارائه مي دهد اينگونه بر مي آيد كه استاندارد، سازنده را مجاز دانسته است كه در بارگذاري هاي كمتر از ˝كمينه توزين˝ خطاهايي بيشتر از حد مجاز استاندارد داشته باشد. گستره اي نيز كه استاندارد، استفاده كننده از ترازو را مجاز به توزين دانسته است گستره بين كمينه و بيشينه ظرفيت ترازو است. معمولاً سازنده هايي كه ترازوهايشان اين توانايي را دارند كه كمينه توزيني كمتر از كمينه توزين استاندارد داشته باشند، اين نكته را روي ترازوي خود ثبت مي نمايند.

پاسخ1 : دو معيار اصلي و متقابل هنگام تصميم گيري در مورد تعيين فاصله زماني كاليبراسيون مجدد هر ابزار اندازه گيري بايد مد نظر قرار گيرند و متوازن گردند:
1- ريسك خارج از رواداري شدن خطاهاي ابزار اندازه گيري، هنگام استفاده بايد تا حد ممكن به حداقل رسانده شود.
2- هزينه هاي كاليبراسيون سالانه بايد در سطح حداقل نگهداشته شوند.
به اين منظور روش هاي مدون و مستدلي بايد بكار گرفته شود. چند روش در مدرك بين الملل OIML D 10 ارائه شده است كه قابل مراجعه و استفاده هستند.
توجه به اين نكته بسيار اهميت دارد كه دوره بعدي كاليبراسيون ابزار اندازه گيري به عنوان يك پيشنهاد براي تعيين اوليه دوره كاليبراسيون مي تواند توسط آزمايشگاه كاليبراسيون انجام شود.

پاسخ2 : پارامترهاي زيادي هستند كه بر طول فواصل زماني كاليبراسيون تجهيزات تأثيرگذار هستند. مثل نوع وسيله اندازه گيري، توصيه هاي سازنده، ميزان و نحوه استفاده از آن، شرايط محيطي، درستي مورد نظر اندازه گيري ها و …..

تنها كسي كه از اين پارامترها اطلاعات كاملي در دست دارد، استفاده كنندة تجهيزات است. پس تعيين فواصل زماني كاليبراسيون تجهيزات اندازه گيري بايد توسط استفاده كننده تجهيزات انجام گردد. دوره هاي زماني پيشنهادي از طرف آزمايشگاههاي كاليبراسيون تنها براي كمك به استفاده كننده در تعيين فاصله زماني مذكور بوده و لازم الاجرا نمي باشند. براي كسب اطلاعات بيشتر مي توانيد به مدرك شماره 10 سازمان اندازه شناسي قانوني OIML 10 :
GUIDENLINES FOR THE DETERMINATION OF RECALIBTATION INTERVALS OF MEASURING EQUIPMENT …مراجعه فرماييد.
در آزمايشگاه شركت لكسر چنانچه مشتري دوره درخواستي خود را هنگام ارسال به قسمت پذيرش اعلام نمايد تا در برگ پذيرش درج گردد، اين دوره در گواهي كاليبراسيون درج خواهد شد. در غير اينصورت تاريخ كاليبراسيون بعدي بصورت پيشنهادي درج مي گردد كه همانطور كه قبلاً ذكر شد. لازم الاجرا نمي باشد.

كار غير ممكن وجود ندارد! ترازو و حتي باسكول را مي توان براي كاليبراسيون به آزمايشگاه كاليبراسيون برد! در اين صورت شما به عنوان استفاده كننده از ترازوي كاليبره شده احتمالاً دچار چند ضرر مي شويد!
اول، همه انواع ترازو چه انواع آنالوگ و چه ديجيتال داراي مكانيسمهاي مكانيكي هستند كه در صورت حمل و نقل مي توانند از وضعيت اوليه خود خارج شوند و حتي آسيب ببينند.
دوم، ترازوهاي ديجيتال، هنگام كاليبراسيون بر اساس شتاب جاذبه زمين در محل كاليبراسيون تنظيم مي شوند. چه بهتر كه محل كاليبراسيون، محل استقرار و استفاده از ترازو هم باشد.
سوم، كميتهاي تأثير گذار هنگام كاليبراسيون ترازو مي توانند نتيجه و رفتار ترازو را تحت تأثيرت قرار دهند. منطقي تر است كه هنگام كاليبراسيون ترازو كميتهاي تأثير گذار حاضر در سيستم اندازه گيري مشابه هنگام استفاده از ترازو باشند. مثلاً همان ميز، همان اتاق تقريباً همان شرايط دمايي و رطوبتي، همان منبع تغذيه و ……
در مجموع توصيه مي شود براي حصول بهترين نتيجه از كاليبراسيون، ترازو در محل استقرار و در شرايطي مشابه شرايط استفاده (البته شرايط استفاده بايد در حد مورد نياز ترازوي مورد نظر تحت كنترل و تثبيت شده باشد) مورد كاليبراسيون قرار گيرد و از جابجايي و حمل ترازو بمنظور كاليبراسيون خود داري گردد.

قابليت رديابي اندازه گيري آزمايشگاههاي كاليبراسيون لكسر بر اساس اينكه مراجع اوليه آزمايشگاه در كدام كشور مورد كاليبراسيون قرار گرفته اند براي هر كميت در ˝صورت دستمزد كاليبراسيون˝ معتبر آزمايشگاه درج شده است.
براي ديدن ˝صورت دستمزد كاليبراسيون˝ معتبر آزمايشگاه به آدرس WWW.Laksar.com مراجعه فرمائيد.

مطابق استاندارد ،كاليبراسيون ظروف حجمي به روش توزين و با استفاده از ترازوي مرجع، مايع با دانسيتة دانسته شده، دماي تحت كنترل، اندازه گيري فشار بارومتري و دانستن جنس ظرف انجام مي شود. روشي براي كاليبراسيون ظروف حجمي با استفاده از ظروف حجمي كاليبره شده شناسائي نشده است.
به استاندارد بين المللي ISO 4787 مراجعه فرمائيد.